Αλάδανος!!
Το μυθικό και θαυματουργό βότανο των Ολύμπιων θεών, με τις πολλές θεραπευτικές, φαρμακευτικές και καλλυντικές ιδιότητες,
Στη μυθολογία αναφέρεται ως το φυτό που για χάρη του καυγάδισαν οι θεοί του Ολύμπου με τις θεές. Σύμφωνα με το μύθο, κάποτε οι Ολύμπιοι θεοί έκαναν συμβούλιο για να αποφασίσουν ποια φυτά θα είναι θεραπευτικά και ποια καλλωπιστικά. Αποφάσισαν λοιπόν ότι η Αλαδανιά θα ήταν το φυτό για να θεραπεύει τους πολεμιστές που είχαν πληγωθεί στη μάχη. Αυτό όμως ενόχλησε τις θεές, επειδή ήταν σίγουρες ότι το φυτό με τα λεπτά ρόδινα άνθη και το υπέροχο άρωμα, θα ήταν καταλληλότερο για την ομορφιά. Μετά από ένα μεγάλο καυγά, αποφασίστηκε τελικά να του δοθούν και οι δύο ιδιότητες, τόσο οι θεραπευτικές όσο και οι καλλωπιστικές.
Περιγραφή Φυτού
Ο αλάδανος είναι αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό φυτό με μεγάλη αξία, που φύεται σε πολλά μέρη της Ελλάδας, κυρίως στην Κρήτη και Κύπρο αλλά και σε άλλες περιοχές της ανατολικής Μεσογείου.
Μερικά από τα ονόματα που του έχουν αποδώσει είναι: Κίστος, Λαδανιά, Αλάδανος, Λάβδανος, Κουνούκλα, Κρητική αγριοτριανταφυλλιά, Αγκίσαρος, Μειτζίνα κλπ.
Η επιστημονική του ονομασία είναι Cistus incanus, ανήκει στην οικογένεια των Κιστιδών (Cistaceae) και περιλαμβάνει 7 γένη και 160 περίπου είδη, φυτά των παραμεσογείων χωρών, της περιοχής της Μαύρης θάλασσας και της Αμερικής. Στην Ελλάδα, αυτοφυές είναι το γένος Cistus με 5 αυτοφυή είδη. Αυτά είναι τα Cistus creticus (ή incanus ή villosus), Cistus parviflorus, Cistus monspeliensis,Cistus salviifolius και το σπάνιο Cistus laurifolius.
Τα φύλλα της λαδανιάς έχουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες από οποιοδήποτε άλλο φυτό στην Ευρώπη, με εκπληκτική ικανότητα καταστροφής των ελευθέρων ριζών, καθώς και υψηλή αντιοξειδωτική δράση. Το 1999 κηρύχθηκε Ευρωπαϊκό έτος για το φυτό αυτό! Παρόλο που φυτό αυτό κυριαρχεί σε όλη την Μεσόγειο, μόνο στην βόρεια Κρήτη περιέχει την θεραπευτική ρητίνη λάδανο σε μεγάλη ποσότητα.
Το λάδανο είναι γνωστό εδώ και 2.500 χρόνια και έχει συνδεθεί με αρκετές θρησκείες. Η ρητίνη που παράγεται από τη λαδανιά, είναι ιδιαίτερα αρωματική με έντονες φαρμακευτικές ιδιότητες.
Ο πρώτος λαός που προχώρησε στην συλλογής της ρητίνης του αλάδανου ήταν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι. Το χρησιμοποιούσαν στην ταρίχευση (στις μούμιες) και το έκαιγαν σαν λιβάνι στους ναούς.
Στον Μινωϊκό πολιτισμό υπάρχουν ενδείξεις χρήσης του ως καλλυντικό και θεραπευτικό, ενώ αναφορές υπάρχουν και στον Ηρόδοτο. Ο Διοσκουρίδης αναφέρετε στον αλάδανο και στις στυπτικές, θερμαντικές, και μαλακτικές ιδιότητες του. Η λαδανιά αποτελεί ένα από τα σαράντα συστατικά που απαιτούνται για την παρασκευή του Άγιου Μύρου. Ο Ρωμαίος ιατρός Celsus αναφέρει τη χρησιμοποίηση της ρητίνης της λαδανιάς, ως έμπλαστρο σε κακοήθη σαρκώματα. Την ρητίνη της λαδανιάς την χρησιμοποιούν οι Άραβες ως θυμίαμα. ενώ ο Πέρσης ιατρός Αβικέννας την χρησιμοποιεί για την αποσκλήρυνση του στομάχου και εντέρου και με τη μορφή αλοιφής για τη θεραπεία του σπλήνα. Στο Μεσαίωνα θεράπευε την πανώλη, ενώ στην Αναγέννηση κυκλοφορούσαν αρωματικά χώρου με κύριο συστατικό το λάδανο.
Το λάδανο είναι υποκατάστατο του «ambergris» κηρώδεις εκκρινόμενη ουσία από το σπέρμα της φάλαινας και είναι πολύ σημαντική στην κατασκευή αρωμάτων.
Εκτός από βότανο η Λαδανιά είναι επίσης και ένα πολύ σημαντικό μελισσοκομικό φυτό, που δίνει νέκταρ αλλά και άφθονη γύρη. Όσοι μελισσοκόμοι που έχουν αυτό το φυτό στο μελισσοκομείο τους θα πρέπει να αισθάνονται πολύ τυχεροί.
Θεραπευτικές ιδιότητες Λαδανιάς
Ισχυρό αντιοξειδωτικό (αντικαρκινικό), τονωτικό και ανακουφιστικό του πεπτικού, στυπτικό, αποχρεμπτικό, αντικαταρροϊκό, αναλγητικό, αντισπασμωδικό, αποχρεμπτικό, καταπραϋντικό, για προβλήματα στομάχου & εντέρου, κολίτιδα, βρογχίτιδα, κρυολόγημα, αποτοξίνωση και μυκητιάσεις.
Ο βλαστός και τα φύλλα περιέχουν βαλσαμώδη ρητινική αρωματική ύλη, το λάδανο. Στη ρητίνη περιέχονται οργανικές ενώσεις που ονομάζονται λαμβανικά διτερπένια, οι οποίες σύμφωνα με μελέτες παρουσιάζουν αντιμικροβιακή και κυτταροστατική δράση (εμποδίζουν δηλαδή τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων και τελικά αποτρέπουν τη δημιουργία όγκων).
Προστατεύει την καρδιά τέσσερις φορές καλύτερα από το κόκκινο κρασί, είναι αντιοξειδωτικό είκοσι φορές ισχυρότερο από το φρέσκο χυμό λεμονιών και τρεις φορές πιο υγιές από όσο το πράσινο τσάι
Αποτοξινώνει τα βαριά τοξικά μέταλλα που προέρχονται από τον καπνό των τσιγάρων ,των οδοντικών σφραγισμάτων και της περιβαλλοντολογικής μόλυνσης.
Ενισχύει το ανοσοποιητικό ,βοηθάει τις μυκητισιακές μολύνσεις όπως την κάντιντα και άλλες μορφές , το κολοβακτηρίδιο, και το ελικοβαχτήριο του πυλωρού και βελτιώνει την ευαίσθητη ισορροπία των χρήσιμων βακτηρίων στο έντερο την βακτηριακή πανίδα. Για προβλήματα στα ούλα κάνουμε γαργάρες και πίνουμε 2-3 φλιτζάνια την ημέρα. Είναι αποτελεσματικό για τους ιούς της γρίπης όπως των πτηνών.
Ανακουφίζει σε προβλήματα του στομάχου, του εντέρου και δρα κατά της παχυσαρκίας. Είναι καταπραϋντικό, στυπτικό, σπασμολυτικό, ελαττώνει τα συμπτώματα της βρογχίτιδας, και είναι αναλγητικό. Είναι καλό να χρησιμοποιείται προληπτικά για την αποφυγή κρυολογήματος και άλλων ασθενειών.
Η Λαδανιά έχει επίσης καλά αποτελέσματα κατά της αϋπνίας του πονόδοντου και του τέτανου.
Με τους καρπούς του φυτού φτιάχνεται ένα ρόφημα που σταματά τη διάρροια και με τα φύλλα ένα αρωματικό τσάι. Σύμφωνα με την παραδοσιακή Iατρική, το λάδανο μπορεί να αναστείλει τα καλοήθη αποστήματα (αχελώνια και μαλάθρακες καλόγηροι). Αναφέρεται η χρησιμοποίησή του για σκληρούς όγκους μήτρας και για όγκους του πρωκτού, σε ρηνικούς πολύποδες και καρκινογόνα έλκη. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προφύλαξη και τη θεραπεία ταυτόχρονα του καρκίνου. Ιδιαίτερη έμφαση εδώ είναι ο καρκίνος του παχέος εντέρου.
Νεότερα πειράματα επιβεβαιώνουν τη χρήση αυτή του αλάδανου. Έτσι υπάρχουν ενδιαφέροντα αποτελέσματα σε κυτταρικές σειρές που αφορούν διάφορους τύπους καρκίνων. Επίσης ενδιαφέροντα αποτελέσματα έχουν δημοσιευθεί και αφορούν την αντιμικροβιακή δράση του φυτού και της ρητίνης του.
Η αλαδανιά, το άγριο τριαντάφυλλο των βράχων, έχει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες από οποιοδήποτε φυτό στην Ευρώπη, με την εκπληκτική ιδιότητα καταστροφής των ελευθέρων ριζών, καθώς επίσης και υψηλή αντιοξειδωτική δράση.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί προληπτικά και σε περιπτώσεις τσιμπουριών.
Το βότανο πίνεται ως τσάι σε ζεστό νερό (όχι βραστό) όπου εκχυλίζεται για 7-8 λεπτά. Επίσης κυκλοφορεί και σε μορφή βάμματος ρίχνοντας 20 περίπου σταγόνες βάμματος σε λίγο νερό και το πίνουμε δυο εως τρεις φορές την ημέρα. Το βρίσκουμε επίσης ως βοτανόλαδο (ήπια εκχύλιση σε ελαιόλαδο), ως αιθέριο έλαιο, σε κηραλοιφές, ως ανθόνερο και σε εξειδικευμένα καλλυντικά και λοσιόν.
Το βάμμα της λαδανιάς όπως και το τσάι, περιορίζει σε σημαντικό βαθμό τις οξειδωτικές βλάβες στους ιστούς ενισχύοντας τον οργανισμό και προλαμβάνοντας τον καρκίνο. Επιπροσθέτως, περιορίζει την οξείδωση των λιπιδίων του αίματος, αυξάνοντας τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης και μειώνοντας αντίστοιχα τα επίπεδα της κακής χοληστερίνης, δυσχεραίνοντας την εμφάνιση καρδιακών νοσημάτων.
Τα ευεργετικά οφέλη του βοτάνου στην επιδερμίδα και η καλλυντική του δράση.
Η λαδανιά όπως και ο ελίχρυσος είναι μέσα στα καλύτερα αντιρυτιδικά και αντιγηραντικά βότανα. Το πολύτιμο έλαιο της λαδανιάς μπορεί να συγκρατήσει την υγρασία της επιδερμίδας διατηρώντας την επιδερμίδα φρέσκια και νεανική.
Το αποτέλεσμα εάν κάποιος βάλει στο δέρμα του κηραλοιφή με βάση λαδανιάς δύο φορές την ημέρα, θα έχει μια σημαντικά καθαρότερη και υγιέστερη χροιά ακόμη και σε δέρματα με ακμή και νευροδερματίτιδα αμέσως μετά από τρεις εβδομάδες.
Η λαδανιά έχει ιδιαίτερη ικανότητα να καταστρέφει τις ελεύθερες ρίζες, που προκαλούν οξείδωση στον οργανισμό και αποτελούν βασικό παράγοντα της πρόωρης γήρανσης του δέρματος.
Η λαδανιά έχει επίσης άριστες επιδόσεις σε δερματοπάθειες, φαγούρες, αλλεργίες, ερεθισμένο δέρμα, αιμορροΐδες. Φαγούρα, ερεθισμένο δέρμα, νευροδερματίτιδα, ακμή, το βότανο λαδανιά τα ηρεμεί πολύ γρήγορα.
Αντιμετωπίζει τα κοψίματα, τις πληγές και την ακμή, επιβραδύνει τη γήρανση, τονώνει και βοηθά το σκασμένο δέρμα καθώς επίσης συσφίγγει τους πόρους της επιδερμίδας.
Για τις καλοήθεις πληγές, κοψίματα, σπυριά, λίγες σταγόνες λάδι λαδανιάς σε ένα κομμάτι βαμβάκι που εφαρμόζεται για λίγο στην περιοχή σταματά την αιμορραγία.
Το αιθέριο έλαιο είναι γνωστό αντι-αιμορραγικό (μαζί με το Γεράνι) και ισχυρό επουλωτικό. Ενισχύει την φυσική άμυνα και καταπολεμά ιώσεις και βακτηριακές λοιμώξεις.
Προϊόντα του φυτού όπως αιθέριο έλαιο, βάμμα, ρητίνη και ανθόνερο αποτελούν απαραίτητο συστατικό σε αναπλαστικές, αντιγηραντικές και αντιρυτιδικές κρέμες προσώπου, στην αρωματοποιία και στην σαπωνοποιία.
Μορφολογικά χαρακτηριστικά Λαδανιάς.
Η Λαδανιά έχει μέτριο ρυθμό ανάπτυξης και δεν ξεπερνά σε ύψος και διάμετρο το 1 – 1,5 m. Από τη βάση του θάμνου αναπτύσσονται πολλοί βλαστοί με όρθια ή πλάγια ανάπτυξη. Τα φύλλα του είναι αρωματικά, έχουν κυματοειδή επιφάνεια, χρώμα γκριζοπράσινο και πολλά τριχίδια. Τα άνθη έχουν πέντε πέταλα που μοιάζουν να είναι τσαλακωμένα. Τα πέταλα είναι συνήθως λευκά, ρόδινα ή μοβ, ωστόσο υπάρχουν και είδη με κίτρινα άνθη και πέταλα με κηλίδες. Οι στήμονες δίνουν λαμπερό κίτρινο χρώμα στο κέντρο του άνθους. Ο κίστος ανθίζει την άνοιξη από τον Απρίλιο μέχρι το Μάιο, αλλά υπάρχουν και είδη που η ανθοφορία τους παρατείνεται μέχρι τον Ιούνιο. Από τα φύλλα των φυτών που δημιουργούν μοβ άνθη εξάγεται το λάδανο, μία ουσία που χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα στη φαρμακευτική και την αρωματοποιία.
Καλλιεργητικές φροντίδες, πολλαπλασιασμός
Στη φύση ο κίστος φυτρώνει και αναπτύσσεται σε εδάφη φτωχά και πετρώδη. Στον κήπο έχει φανεί ότι τα φτωχότερα εδάφη με πολύ καλή αποστράγγιση, είναι καταλληλότερα για την ανάπτυξη του φυτού. Στα πλούσια σε οργανική ουσία και στα βαριά αργιλώδη εδάφη, ο κίστος μπορεί να επιβιώσει, όμως εμφανίζει καχεκτική εικόνα και δεν έχει μεγάλη διάρκεια ζωής. Μπορεί να φυτευτεί σε παραθαλάσσιους κήπους αφού είναι ανθεκτικός στην αλμύρα. Γενικά δεν είναι θάμνος που χρειάζεται ιδιαίτερες φροντίδες. Ένα ελαφρύ κλάδεμα στις κορυφών των κλαδιών κάθε φθινόπωρο, βοηθάει στη διατήρηση της πυκνής κόμης του φυτού.
Ο κίστος πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα ημιώριμων βλαστών το φθινόπωρο. Πολλαπλασιασμός μπορεί να γίνει και από το σπόρο αλλά χρειάζεται ειδική επεξεργασία. Ο σπόρος πριν τη φύτευση είτε πρέπει να τριφτεί με γυαλόχαρτο, είτε να εκτεθεί σε πολύ υψηλή θερμοκρασία (100οC) για λίγα λεπτά.
Ο Κίστος η Λαδανιά στη φύση έχει έναν ιδιαίτερο ρόλο αφού φυτρώνει μετά από φωτιά και τα νέα φυτά μπορούν να καλύψουν μεγάλη έκταση καμένης γης. Οι σπόροι του χρειάζονται πολύ μεγάλη θερμοκρασία για λίγη ώρα προκειμένου να φυτρώσουν. Στη συνέχεια όταν η περιοχή αποκτήσει ξανά βλάστηση, οι μεγαλύτεροι θάμνοι σκιάζουν τους κίστους, οι περισσότεροι από τους οποίους καταστρέφονται. Έτσι στη φύση ο κίστος ζει 10 – 15 χρόνια.
Προσοχή: Η παρουσίαση του φυτού, σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ιατρική συνταγή.
Οι πληροφορίες έχουν αντληθεί από βιβλία, συγγράμματα βοτανολογίας και έρευνες και είναι καθαρά και μόνο για ενημερωτικό σκοπό.
Πάντα χρησιμοποιείτε το βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ιατρού και ποτέ μόνοι σας. Μην χρησιμοποιείτε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη ιατρού.
